In de natuur komen verschillende vormen van luminescentie (‘het uitzenden van licht’) voor. Drie voorbeelden.

Biofluorescente dieren (maar ook planten en mossen) absorberen met hun snavel, botten, veren, vacht of huid blauw of ultraviolet licht – voor ons onzichtbaar. Een deel van die energie nemen ze op. Vervolgens zenden ze direct licht uit met een langere golflengte, dat wel waarneembaar is voor ons. Om de kleuren te kunnen zien, moet het wel donker zijn. Overdag verstoort het felle zonlicht deze bonte bedoening.

Hierbij absorbeert een materiaal licht, maar in plaats van het direct af te geven (zoals het geval is bij fluorescentie) zendt de stof het licht later pas weer uit. Een fosforescerende stof kan tot wel enkele uren nalichten. De zeer zeldzame type IIB-diamanten (foto) zijn van nature fosforescerend. Een handige eigenschap, want zo kan een juwelier de echte van de neppe onderscheiden.

Bioluminescente organismen kunnen zelf licht produceren. Door een chemische reactie tussen het pigment luciferine en het enzym luciferase, samen met water en zuurstof, komt energie vrij in de vorm van licht. Bepaalde paddenstoelen gebruiken dit trucje om insecten aan te trekken en zo sporen te verspreiden. Er zijn 71 soorten lichtgevende paddenstoelen bekend.

Dit is een kader uit het artikel ‘In de schijnwerpers’ te vinden in KIJK 5/2022. Deze editie ligt in de winkel vanaf 14 april.

Beeld: J. Martin/Northland College | Jamie Dunning | Smithsonian Institute | S. AXFORD/CC BY-SA 3.0

Ben je geïnteresseerd in de wereld van wetenschap & technologie en wil je hier graag meer over lezen? Word dan lid van KIJK!  

Laurien Onderwater heeft biomedische wetenschappen gestudeerd aan de Vrije Universiteit Amsterdam en werkt sinds 2017 bij KIJK. Lees alle artikelen van deze auteur.

Vroeger was je al geboeid door wetenschap en technologie. Maar toen wist je nog niet dat het zo heette. Ben je nog steeds iemand die graag wil weten hoe het écht zit? Die doorvraagt, zoekt naar diepgang en de wereld graag beter begrijpt? Dan is KIJK jouw blad. En wil je niks meer missen? Abonneer je dan op onze nieuwsbrief!

Haal nu de nieuwste KIJK in huis