Wat gebeurt er als we onze koeien laten grazen op percelen met kruiden in plaats van percelen met Engels raaigras? In het project ‘Productief Kruidenrijk Grasland’ verkennen we de effecten van kruiden voor 4 onderdelen, namelijk: graslandmanagement, bodem & biodiversiteit, diergezondheid en diergedrag.

Het onderzoek richt zich nu op smalle weegbree. We spraken met Bert Philipsen en Reina Ferwerda-van Zonneveld, van het project ‘Productief Kruidenrijk Grasland’ (ism Louis Bolk Instituut) en werkzaam bij Wageningen Livestock Research.

Wat houdt het project ‘Productief Kruidenrijk Grasland’ in? Reina zegt hierover: “In het project ‘Productief Kruidenrijk Grasland’ verkennen we de effecten van weegbree voor 4 onderdelen, namelijk: graslandmanagement, bodem & biodiversiteit, diergezondheid en diergedrag. Vorig jaar deden we deze proef met drachtige pinken, dit jaar met melkkoeien. Het voordeel hiervan is dat we ook informatie over de melkproductie, melksamenstelling en melkkwaliteit mee kunnen nemen in het onderzoek.”

“We willen vooral het effect van kruidenrijk grasland in combinatie met beweiding onderzoeken, daar is nog weinig over bekend”, zegt Bert. “In de praktijk bestaan kruidenmixen uit verschillende kruiden die zich bevinden in verschillende groeistadia. Daarom hebben we voor nu voor één kruid gekozen, namelijk smalle weegbree.”

“Smalle Weegbree is een van de meest voorkomende kruiden die we in Nederland in kruidenmengsels gebruiken. Het is een vaste plant, behoort tot de weegbreefamilie en is een waardplant voor diverse dagvlinders. Over dit kruid zijn een aantal uitspraken/claims gedaan m.b.t. positieve effecten, denk aan effecten op graslandproductie, mineralenvoorziening, diergezondheid, eiwitbenutting en methaanemissie. Dit kruid willen we graag vanuit verschillende disciplines nader onderzoeken.”

Er zijn tussentijdse resultaten bekend uit de proef met drachtige pinken in 2021.

“Vorig jaar was ons graslandmanagement erop gericht om gedurende het jaar, incl het jaar daarop, zoveel mogelijk smalle weegbree in de percelen te houden. Dat lijkt gelukt”, zegt Bert. “Het aandeel smalle weegbree liep gedurende het weideseizoen wel een paar procent terug (aan het eind rond 20%). In de gemaakte drone-opnames lijken er wat kalere plekken te zien in de percelen met weegbree. Weidegang had echter geen positief effect op het aandeel smalle weegbree, het aandeel lag namelijk lager dan in de maaistroken.”

Over biodiversiteit zegt Reina: “Uit de proef in 2021 bleek dat er geen effect op de vliegende insecten was, er werd echter wel een hogere biomassa regenwormen gevonden in de percelen met smalle weegbree. Daarbij moet ik wel zeggen dat de variatie binnen de percelen groot bleek.”

Reina zegt: “In 2021 namen we in beide rondes milde maagdarmworminfecties waar bij de drachtige pinken. In de tweede ronde werd een positief effect van smalle weegbree op het aantal maagdarmwormeieren aangetoond.”

“De drachtige pinken in de percelen met smalle weegbree herkauwden minder dan de pinken in de percelen met het Engels raaigras. Er was geen zichtbaar effect van smalle weegbree op graasduur, activiteit en inactiviteit. In ronde 2 (nazomer/herfst) waren de drachtige pinken van alle groepen langer inactief, dat kan te maken hebben met een natuurlijke gedragsaanpassing aan het aantal uren dat het licht en donker is.

De verklaringen van de gevonden effecten en betekenis daarvan zijn we nog aan het onderzoeken. Wordt vervolgd dus.”

Hoewel het onderzoek zich op melkveehouderij richt, denken Bert en Reina dat smalle weegbree / kruidenrijk grasland ook relevant is voor andere sectoren: “Kruiden hebben mogelijk invloed op de melk- en vleeskwaliteit, daarmee is het interessant voor zowel zuivelaars als de vleesveehouderij. Het project Biodiverse Melk onderzoekt de effecten van kruiden op melkkwaliteit. En ook in andere veehouderijtakken zoals de geiten- en schapenhouderij is het een welkome aanvulling op het voer. Ook vanuit de paardenhouderij heeft men al belangstelling getoond voor de ontwikkelingen op dit gebied.”

“Dit geldt ook voor de varkens- en pluimveehouderij. Echter is op de meeste bedrijven geen sprake van uitloop, of je zou de kruiden als supplement moeten toevoegen in het voer. Uiteraard hebben ook imkers baat bij het grotere aandeel bloeiende kruiden in het gebied. Toch is het vooral bedoeld als voeding voor wilde bijen en andere insecten, die op hun beurt weer voedsel zijn voor bijvoorbeeld de weidevogels.”

Wil je ervaring opdoen met kruidenrijk grasland op jouw bedrijf? Dan heeft Bert de volgende tip: “Kies een mengsel dat een combinatie is van kruiden en vlinderbloemigen en doe dit in overleg met leveranciers, loonwerkers of collega-ondernemers in jouw eigen omgeving. Zij weten namelijk welke combinatie het beste werkt in jouw regio en op jouw grondsoort.”

“Vooral bij/na droogte zien we duidelijk de positieve effecten van kruidenrijk grasland, dat is een goede reden om ermee te experimenteren”, zegt Reina.

Het project ‘Productief Kruidenrijk Grasland’ is feitelijk een deelproject van de PPS ‘Met precisie naar meer biodiversiteit’ (ism Louis Bolk Instituut), waarin LTO Noord één van de partners is. Het doel van deze PPS is om kennis en tools te ontwikkelen om biodiversiteit en precisiegraslandbeheer te integreren in een melkveebedrijf, met behoud van inkomen.

Dit artikel is geschreven in het kader van het programma Biodiversiteit van LTO Noord. LTO Noord hecht veel waarde aan toekomstbestendige bedrijfsvoering, waarbij ondernemerschap en verdienvermogen centraal staan. De implementatie van biodiversiteit in de bedrijfsvoering is één van de vele manieren om bedrijfsvoering toekomstbestendig te maken. Middels dit artikel willen wij informeren over de laatste ontwikkelingen op het gebied van kruidenrijk grasland en daarbij het project ‘Productief Kruidenrijk Grasland’ in het zonnetje zetten.

Van onze partner De Heus

Copyright © 2022 Prosu Media Producties | Privacy | Algemene voorwaarden | Disclaimer

Noodzakelijke cookies gebruiken we om de basisfuncties van de site te kunnen laten draaien. Deze cookies verzamelen nooit persoonsgegevens.

Deze cookies kunnen worden gebruikt door de verschillende sociale media functies die we op onze website hebben geplaatst. Dit om jou in staat te stellen onze inhoud met uw vrienden en netwerken te delen. Ze bouwen een profiel van jouw interesses op. Dit kan van invloed zijn op de inhoud en berichten die je op social media ziet. Als je deze cookies niet toestaat kun je de sociale mediaknoppen wellicht niet zien of gebruiken. Deze cookies maken het ook mogelijk om embeds van YouTube, LinkedIn, Facebook, Instagram etc. te tonen in artikelen

Door middel van deze cookies kunnen wij profielen en doelgroepen opbouwen van onze gebruikers zodat wij de inhoud van onze websites en apps, zoals video's en advertenties, kunnen afstemmen op de gebruiker en de content. Deze herkenning vindt plaats op bedrijfsniveau. Er worden geen persoonsgegevens verzameld.